KUPA TEDAVİSİ

Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları arasında ülkemizde ve dünyada en sık kullanılan yöntemlerden biri kupa uygulamasıdır. Kupa Uygulaması bölgesel vakum aletleri yardımıyla, vücuttaki çeşitli bölgelere yapılan bir işlemdir. Bu işlemde yüzeysel cilt kesikleri oluşturarak emniyetli bir biçimde kan alma işlemine de yaş kupa uygulaması denilir. Yaş kupa uygulaması “hacamat” olarak da adlandırılmaktadır.

Kuru kupa uygulamasında cilt üzerinde belirli noktalar üzerine kupalar yerleştirmek suretiyle oluşturulan vakum tesiri sonucunda o bölgede ciltte kabarıklık, kızarıklık, cilt altı dokuda ve kan damarlarında genleşme meydana gelmektedir. Bu işlemden ötürü cilt altı dokularda interstisyel sıvı artışına ve lokal ısı artışına bağlı olarak ilgili bölgede kanlanma ve dolaşım artmaktadır.

Kuru kupa uygulamasının akabinde kupalar çıkartılıp cilt üzerinde epidermis tabakası sınırları içinde oldukça yüzeysel ve kısa çizikler atılarak tekrar kupaların kapatılıp vakumlanması, bir müddet bekletilip tekrar kupaların çıkartılması ve birikmiş artık materyallerin hijyenik bir biçimde uzaklaştırılması işlemine yaş kupa uygulaması denilmektedir.

5000 yıllık tarihi geçmişi olduğu düşünülen kupa uygulaması Osmanlı döneminde de sıklıkla uygulanmıştır. Ayrıca Hz. Muhammed (s.a.v.)‟in bizzat kendisine hacamat yaptırmış olduğu ve sıkça tavsiye ettiği bilinmektedir. Avrupa’da 18. ve 19. yüzyıllarda yaygın kullanımı artmış ve günümüzde bir çok klinikte uygulanmaktadır..

Ülkemizde Sağlık Bakanlığı‟nca yayımlanan Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği‟nde kupa uygulamasının tanımına, uygulamaya yetkili personele, kupa uygulanabilecek ve uygulanmayacak durumlara ve uygulama ünitelerinde bulundurulması gereken cihaz ve malzemelere genişçe yer verilmiştir.

Kupa tedavisi ve hacamat ile ilgili bilimsel çalışmalar da bulunmaktadır. Disk hernileri, herpetik lezyonlar, spondiloz, kronik bel ağrıları, karpal tünel sendromu, osteoartrit, fibromiyalji, kronik boyun ağrısı, nevralji, migren ve bazı başka baş ağrısı sendromları gibi hastalıklarda etkinliğini araştıran çalışmalar mevcuttur. Ayrıca hipertansiyon ve bazı nörolojik hastalıklarda da uygulanmıştır.

Dr. Öğretim Üyesi Abdulkadir KAYA

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi

Aile Hekimliği Anabilim Dalı